Borging samenwerking medisch en sociaal domein: ‘Er is nog een wereld te winnen’

25 december 2022, 14:11

De samenwerking tussen medisch en sociaal domein is vaak kwetsbaar. We horen het vaak binnen het netwerk van Gezond en Gelukkig Den Haag. Terwijl juist die samenwerking zo belangrijk is voor passende zorg en ondersteuning. Wat hebben wijknetwerken nodig om samenwerking te kunnen borgen en verankeren? We gaan erover in gesprek met de trekkers van het netwerk in de Stations-Rivierenbuurt.

Jolanda van Kesteren, praktijkmanager van de Doc, staat aan de wieg van het wijknetwerk, dat inmiddels bestaat uit zo’n 60 professionals uit de wijk. De winst is voor haar evident: ‘Onze huisartsen kennen het aanbod in het sociaal domein nu goed en weten wat ze patiënten kunnen bieden. Daardoor durven ze ook meer door te vragen.’ De praktijk wil mogelijk ondersteuning op één plek bieden. Zo zijn bijvoorbeeld de buurtsportcoach, maatschappelijk werk of de Helpdesk Geldzaken regelmatig voor cliënten te vinden in het pand van de Doc.

Marlijn Groen werkt bij welzijnsorganisatie Wijkz en trekt sinds een jaar samen met Jolanda de kar van het netwerk. ‘Mensen denken vaak dat je klaar bent als zo’n netwerk er eenmaal is, maar dat is niet waar. Het is een proces dat continu investering vraagt.’ Waarom steekt zij haar energie hierin? ‘Door samenwerking komen we beter bij de vraag achter de vraag. Ook weten we beter wat we voor elkaar, en dus voor cliënten, kunnen betekenen. Als de huisarts nu bijvoorbeeld ziet dat er geldproblemen spelen, is er een kort lijntje naar passende ondersteuning.’

Wijkwandeling

Het netwerk in de Stations-Rivierenbuurt is van origine breed, met deelnemers uit zorg en welzijn, maar ook uit bijvoorbeeld onderwijs. De kracht van het netwerk zit volgens Marlijn in intrinsieke motivatie van de professional. ‘Het is belangrijk dat zo’n initiatief echt uit de professionals zelf komt. Doordat we zelf de regie hebben, halen we er voldoening uit en hebben we motivatie om het actief te houden’, vindt Marlijn.

De deelnemers komen regelmatig samen en zijn aan de slag gegaan met thema’s om de samenwerking meer inhoud te geven, zoals jeugd, ouderen, eenzaamheid of leefstijl. Dat leidde bijvoorbeeld tot een leefstijlkaart, waarmee voor alle professionals en bewoners in een oogopslag zichtbaar is wat de wijk op dat vlak te bieden heeft. Tijdens de coronapandemie was het lastiger om af te spreken en begonnen de leden van het netwerk met wijkwandelingen.

Borging als uitdaging

Met kleine groepjes bezochten ze een aantal partners in de wijk. ‘Het is erg leuk om overal een kijkje achter de voordeur te krijgen,’ vertelt Marlijn. ‘Zo leer je elke keer weer meer bij over het aanbod en krijg je er een persoonlijk gevoel bij.’ Die wijkwandelingen bevielen zo goed, dat de leden van het netwerk dit nog steeds 2 tot 3 keer per jaar met elkaar doen. Marlijn: ‘Het is een mooie manier om ons netwerk te verbreden en te verdiepen.’

De opbrengsten van het netwerk zijn dus overduidelijk, maar toch is borging van de samenwerking een uitdaging. Jolanda licht toe: ‘Het hangt erg op individuen. En mensen gaan nou eenmaal soms ergens anders werken. Dan moet je maar weer afwachten of de opvolger ook gemotiveerd is om energie in het netwerk te steken. Wij investeren als de Doc vanuit onze holistische visie in dit netwerk, maar het is geen kerntaak van onze organisatie.’

Eigen eilandjes

Marlijn vult aan: ‘Ik pak zelf die ruimte, omdat ik het belang zie om zo’n stevig netwerk vast te houden. Maar het staat niet direct in mijn taakomschrijving. Toch denk ik dat samenwerking meer onze opdracht zou moeten zitten. Dan loop je niet het risico om zoiets te verliezen als iemand het nut er niet van inziet.’ Bestuurlijke borging zou helpen, denkt Jolanda. ‘Als alle partijen ook op dat niveau het belang inzien en dit uitspreken, is het makkelijker om het in de lucht te houden.’

Toch ziet Jolanda dat er steeds meer aandacht komt voor netwerksamenwerking. ‘Het is een cultuurverandering. Van oudsher zijn het gescheiden werelden, ook op het gebied van financiering. Gelukkig zien steeds meer mensen en partijen dat het echt nodig is om elkaar te kennen en samen te werken.’ Marlijn, die na 25 jaar in welzijn nu voor het eerst zo nauw samenwerkt met zorg, voegt toe: ‘Ik zie nu pas in hoe we soms op ons eigen eilandje zitten. Maar ook wat het oplevert als we dat anders doen. Dan is er nog een wereld te winnen.’


Gezond en Gelukkig Den Haag is een samenwerking tussen