Willem Wiegersma: ‘Vanuit de chaos moet je gaan organiseren’

30 juni 2021, 13:56

Samen dragen we bij aan een gezond en gelukkig Den Haag, ieder op zijn of haar eigen manier. Zo geven we met elkaar de cultuurverandering in de zorg vorm. Welke stappen maken we? En hoe bewegen we zelf binnen die transitie? We gaan erover in gesprek met Willem Wiegersma, bestuurder bij revalidatiecentrum Basalt.

Sail Amsterdam. Daar denkt Willem Wiegersma aan als hij visualiseert waar hij staat binnen de transitie. Waarom staat dit grote botenevenement waar honderden boten over het IJ komen aanvaren voor hem symbool voor deze verandering? “In het begin bewegen al die boten, groot en klein, kriskras door elkaar. Op een gegeven moment komen ze allemaal in dezelfde vaart en ontstaat die Parade. Dat geeft mooi symbolisch weer hoe ik hoop dat wij onze schepen gaan varen.”

Willem Wiegersma is voorzitter van de Raad van Bestuur bij Basalt, hét expertisecentrum van Zuid-Holland voor complexe, medisch specialistische revalidatiezorg met 11 locaties, waaronder vier locaties in Den Haag. Met ruim 1.300 collega’s helpen zij per jaar 13.000 patiënten bij hun revalidatie. “Ik ben binnengekomen bij Basalt, toen nog Sophia Revalidatie, voor het begeleiden van de fusie”, vertelt Willem. “Een mooi traject om een hele nieuwe organisatie neer te zetten en in te richten naar eigen visie. Waar ik het meest trots op ben, is dat eind vorig jaar bij een medewerkers tevredenheidsonderzoek naar voren kwam dat 80% van de collega’s zich nu al meer verbonden voelt met de nieuwe organisatie dan met de oude. En dat twee jaar na de fusie.”

Paradigmashift

Willem ziet zichzelf vooral als een facilitator die zorgt dat de zorgprofessionals hun werk zo goed mogelijk kunnen doen. “Ik ben dus blij als professionals blij zijn en als zij trots zijn op wat ze met de patiënt hebben gedaan, of dat nou om het herstel van een patiënt met een dwarslaesie gaat, iemand die weer in staat is om te gaan werken, of een topsporter die in korte tijd weer kan sporten. Het uitzetten van de koers is één van mijn opgaven. Eén van de dingen die ik deed toen ik hier binnenkwam, is deuren en luiken openen. Verbinding aangaan met andere partijen, zoals de ziekenhuizen, waar veel van onze patiënten vandaan komen. Maar ook met metutial mytylscholen voor kwetsbare kinderen.”

“Ik heb gewerkt aan een paradigmashift: benut wat er al is en gebruik elkaars kennis en kunde. Ik geloof in dat wat je aandacht geeft, groeit. We hebben netwerkgeneeskunde als een van onze missies en we zijn volop bezig dat handen en voeten te geven. Dat leverde meteen een voordeel bij Covid. Doordat we in contact waren met andere partijen, hebben we snel kunnen schakelen en konden we een zorgketen voor het herstel van Covid patiënten organiseren.

GGDH zorgt voor beweging

Als we het met elkaar over de Haagse regio hebben, vertelt Willem dat hij voor het eerst niet alleen woont in Den Haag, maar hier nu ook werkt. “Ik heb heel wat afgereisd voor mijn vorige banen in Tilburg, Amsterdam en Rotterdam. Ik moest in het begin wennen aan Den Haag. Den Haag is gesegmenteerd, dat maakt het boeiend. Ook de zorgaanbieders zijn gesegmenteerd. Er zijn veel verschillende partijen. Of het nou om ziekenhuizen, VVT organisaties of huisartsen gaat. Gelukkig is dat wel aan het veranderen. Partijen werken steeds meer samen. Hoewel met elkaar een hoger doel nastreven nog steeds lastig is”, stelt Willem.

Als belangrijkste resultaat van de Gezond en Gelukkig Den Haag beweging noemt Willem: elkaar kennen. “Dat is een voorwaarde, anders gebeurt er überhaupt niets. Het is belangrijk dat er beweging gaat komen, waarbij de uitvoering bij de verschillende organisaties zit, maar waar Gezond en Gelukkig Den Haag zorgt voor beweging in de vorm van bijeenkomsten waar goede voorbeelden met elkaar worden gedeeld. Dit is wat mij betreft de haarlemmerolie die we nodig hebben tussen al die kleine radertjes”.

Overzicht in de diversiteit

Willem stelt: “Er kan nog veel meer gedeeld worden. Hoe creëren we met elkaar een overzicht in de diversiteit? Dat is een opgave die we met elkaar hebben in Gezond en Gelukkig Den Haag. Alles is er, maar hoe benutten en delen we dit optimaal? Het denken in concurrentiemodellen is nog een belemmering. Maar, daar kunnen we snel omheen bewegen. Er is werk aan de winkel. Dus het is meer de vraag: hoe gaan we ermee om?” ’Als het niet rechtsom gaat dan proberen we het linksom’, past bij de aanpak van Willem. “Als ik ergens in geloof, ga ik er voor”.

Willem was voorheen verantwoordelijk voor de verschuiving van een deel van de derdelijnszorg naar de eerstelijnszorg. “Dat was moeilijk. Vooral door de versnippering binnen de eerste lijn, het feit dat niet bekend was welke expertise waar zat, en er voor behandeling in de eerste lijn expertise vanuit de derde lijn nodig was. Nu zijn we goed georganiseerd, hebben we een hoge organisatiegraad en een hoge mate van expertise. Van daaruit kunnen we bijdragen en hebben we onder andere bijeenkomsten georganiseerd en gefaciliteerd waar we de eerstelijnszorgverleners bij elkaar hebben gebracht. Daar is, door partijen zelf geïnitieerd, Stichting Neuronet uitgekomen.”

Willem vervolgt: “Momenteel ligt er een grote opgave bij de ziekenhuizen om een deel van de zorg over te hevelen naar de eerste lijn. Hoe we dat kunnen faciliteren? Ik heb daar vanuit onze ervaringen ideeën over. En, daar zullen we met elkaar in moeten investeren.”

In een verandering moet je mensen meenemen en faciliteren

Bij Willem staat innovatie hoog op de agenda: “Het gaat eigenlijk vooral om het innoveren om optimaal te utiliseren.” Als we het over Covid en de Covid bedden hebben, zegt Willem: “Bestuurlijk commitment is voor zo’n ingrijpende verandering niet genoeg. Een goede vertaalslag naar de werkvloer is cruciaal. Je moet je medewerkers op sleeptouw nemen. Mensen zitten in de overlevingsstand. Men staat voortdurend “aan”, en op zowel werk als thuis gaat het steeds over corona. Als je dan ook nog zo’n verandering wilt inzetten, dan is het je plicht als bestuurder om je mensen mee te nemen en te faciliteren.”

“Ik heb de afgelopen tijd erg ingezet op de verbinding tussen onze revalidatieartsen en de artsen in het ziekenhuis. We hebben een training georganiseerd gericht op samenwerken, en ik heb onze artsen elke week de ruimte gegeven voor de verbinding, voorbereiding en uitvoering van overleggen. Mijn rol daarbij is aandacht geven (wat je aandacht geeft, groeit), structureren en organiseren. Iedereen is van goede wil, maar het is belangrijk om als bestuurder de koers uit te zetten en te sturen.”

Meer lezen over de theorie van transitie en de x-curve? Lees hier de uitleg van veranderkundige Derk Loorbach.