Structureel bekostigen groepsconsulten is complex

18 juni 2024, 08:21

Afgelopen maanden heeft studente gezondheidswetenschappen Tara Kwakkernaat haar bachelorstage gelopen bij Gezond en Gelukkig Den Haag. Deze stage richtte zich op de structurele bekostiging van de groepsconsulten. Zij deelt met ons haar resultaten van dit onderzoek.

Het onderzoek richtte zich op de huidige bekostiging van groepsconsulten in Den Haag, de belangrijkste knelpunten voor structurele bekostiging, en de mogelijkheden binnen het huidige systeem. Hiervoor zocht Tara informatie over de verschillende onderdelen van de bekostiging, bestudeerde ze voorbeelden van andere domeinoverstijgende initiatieven en verzamelde middels interviews de opvattingen van verschillende betrokkenen in Den Haag.

Hieruit blijkt dat deze interventie nu grotendeels afhankelijk is van tijdelijke subsidies, zoals die van het Achterstandsfonds en gemeentelijke uitkeringen. Structurele bekostiging is complex vanwege de samenwerking tussen het sociale en medische domein, gescheiden budgetten en werken met een groepsaanpak in plaats van een individuele benadering.

Samen verantwoordelijkheid nemen

Het onderzoek toont aan dat samenwerking en duidelijke rolverdeling tussen de betrokken partijen cruciaal zijn voor het succes van domeinoverstijgende initiatieven. Zorgverzekeraars, gemeenten, zorgaanbieders moeten gezamenlijk verantwoordelijkheid nemen voor de financiering en implementatie van deze initiatieven. Overheidsinstanties zoals het ministerie van VWS en de NZa moeten de ruimte bieden om domeinoverstijgende bekostiging mogelijk te maken. Dit vereist een herziening van beleidsregels, wetten en richtlijnen om de verschuiving van zorg naar het sociale domein te faciliteren.

Ook bleek dat duurzame bekostiging van groepsconsulten afhankelijk is van de bereidheid van alle betrokken partijen om samen te werken en verantwoordelijkheid te nemen. Zorgverleners moeten bij onduidelijkheden over financiering in overleg treden met financiers. Aantonen van besparingen door domeinoverstijgende samenwerking kan financiers overtuigen van de meerwaarde, waarbij het opstellen van een businesscase of een sociale rendementsberekening nuttig kan zijn.

Opties voor financiering

Er zijn diverse financieringsmogelijkheden voor groepsconsulten. Tara geeft als advies aan Gezond en Gelukkig Den Haag om de bekostiging te baseren op zowel bestaande als nieuwe modellen binnen het huidige zorgstelsel. Belangrijke aanbevelingen zijn het benutten van de betaaltitels voor domeinoverstijgende samenwerking (DOS) en de prestatie Algemene Diensten Zorg (ADZ), die specifiek zijn ontwikkeld om samenwerking tussen het sociale en medische domein te faciliteren.

Een andere opties is om groepsconsulten te integreren binnen ketenzorgprogramma’s via het tweede segment van de huisartsenzorg, gericht op multidisciplinaire eerstelijnszorg voor chronische aandoeningen zoals diabetes. Het Gecombineerde Leefstijlinterventie Programma (GLI) biedt binnen dit kader mogelijkheden voor de implementatie van groepsconsulten als een voortraject.

Gesprek bevorderen

Andere vormen van alternatieve bekostiging, zoals gebundelde betalingen en regionale budgetten, bieden eveneens kansen maar zijn erg complex en minder direct van toepassing voor de groepsconsulten. En hoewel er diverse mogelijkheden zijn voor bekostiging binnen de huidige structuur, blijven juridische en organisatorische obstakels bestaan.

Voor Gezond en Gelukkig Den Haag is een volgende stap om samen met alle betrokkenen te kijken welke adviezen in Den Haag kunnen worden toegepast. Hopelijk betekent dit een stap richting duurzame financiering van groepsconsulten, wat continuïteit en uitbreiding naar andere wijken in Den Haag makkelijker maakt. Het vinden van een duurzame bekostigingsmethode vereist overleg, duidelijke afspraken, gezamenlijke doelstellingen en verder praktijkonderzoek. Gezond en Gelukkig Den Haag kan hierbij een belangrijke rol spelen door verdere verkenningen te faciliteren en het gesprek met verschillende partijen te bevorderen.

Mijn tijd als stagiair bij Gezond en Gelukkig Den Haag heeft me veel geleerd en ik hoop dat mijn onderzoek bijdraagt aan de verdere implementatie van groepsconsulten en een positieve bijdrage levert aan de organisatie.